हेटौंडा÷ कैलाश गाउँपालिकाको केन्द्र कालिकाटार हो । कैलाश गाउँपालिकाको क्षेत्रफल २०४.४८ वर्ग किलोमिटर छ । ४४.६९ प्रतिशत साक्षरता रहेको छ । गाउँपालिकामा आव २०७६÷७७ मा कार्यन्वयनका लागि पारित बजेट श्रोतबाट संघीय वित्तिय समानीकर अनुदान ९ करोड १५ लाख संघीय सशर्त अनुदानतर्फ १४ करोड २८ लाख १ हजार, संघीय विशेष अनुदान २ करोड ५० लाख, संघिय राजस्व बाँडफाँडतर्फ ८ करोड ४३ लाख ७३ हजार , प्रदेश वित्तिय समानीकरण अनुदान ९९ लाख ५४ हजार , प्रदेश सशर्त अनुदान १ करोड २० लाख २४ हजार , प्रदेश विशेष अनुदान ३२ लाख , ६ हजार , प्रदेश राजस्व बाँडफाड १ करोड २५ लाख २७ हजार , आन्तरिक श्रोत ४३ लाख ८४ हजार , गत आव को नगद अल्या ७ करोड २ लाख ११ हजार बजेट पारित भएको कैलाश गाउँपालिकाले जनाएको छ ।
चालु आव तर्फ २०७६÷७७ बजेट २१ करोड ४८ लाख ७४ हजार मा १५ करोड ९३ लाख ३३ हजार खर्च भएको र ५ करोड ५५ लाख ४० हजार रकम बाँकी रहेको गाउँपालिकाले बताएको छ । गाउँपालिकाको पुँजिगत बजेट तर्फ २४ करोड ११ लाख ७ हजारमा १४ करोड ३९ लाख खर्च भएको र १० करोड ७१ लाख बाँकी रहेको बताएको छ । आर्थिक विकास तर्फ बजेट ४ करोड ७५ लाख ४ हजारमा २ करोड ८७ लाख २१ हजार , मौज्दात तर्फ १ करोड ८८ लाख १८ हजार रहेको बताएको छ । त्यस्तै सामाजिक विकास तर्फ बजेट २१ करोड ४३ लाख ६९ हजार बजेट विनियोजन भएको थियो खर्च १७ करोड ३९ लाख १८ हजार भएको र ४ करोड ४ लाख ५० हजार मौज्दात रहेको गाउँपालिकाले जनाएको छ ।
पुर्वधार विकासतर्फ बजेट १६ करोड ६२ लाख ११ हजारमा ८ करोड ५२ लाख खर्च भएको र ८ करोड ११ लाख ७ हजार मौज्दात रहेको बताएको छ । सुशासन तथा अन्तरसम्बन्धित क्षेत्रतर्फ बजेट १ करोड १८ लाख ६२ हजारमा १ करोड २३ लाख ४४ हजार खर्च भएको र ४८ लाख मौज्दात रहेको जनाएको छ । आव २०७५÷७६ को बेरुजु रकम ६ लाख रहेको र पछर्यौट १. ००६ प्रतिशत रहेको गाउँपालिकाले जनाएको छ । आर्थिक वर्ष २०७६÷०७७ को योजनाको प्रगती अनुसार नयाँ सडक ४०.०५६ किलोमिटर , नालि कटान २५.२५ किलोमिटर , ग्राभेल ५ किलोमिटर , भवन ७ वटा , सिचाई ३७ , बिधुतिकरण ३ निर्माण भएको गाउँपालिकाले जनाएको छ ।
गाउँपलिकामा आव २०७६÷७७ मा माध्यमिक विधालय ६ , आधारभुत विधालय ४ , प्राथमिक विधालय ४८ , कृषि क्षेत्र ८७ , पशु क्षेत्र ८३ वटा निर्मांण भएको गाउँपालिकाले जनाएको छ । त्यस्तै स्वास्थ्य चौकी १ , शहरी स्वास्थ्य केन्द्र ६ वटा निर्माण भईरहेको जनाएको छ । गाउँपालिकामा न्यायीक समितिमा परेको मुद्धा संख्या ३ , मेलमिलाप माध्यमबाट समाधान गरिएको मुद्धा संख्या १ , छिनोफानो गर्न बाँकी मुद्धा संख्या २ रहेको गाउँपालिकाले जनाएको छ ।
अनुकरणीय कार्यहरु
गाउँपालिका विपन्न बस्तिहरुमा गाउँपालिका र विभिन्न साझेदार निकायहरुको साझेदारीमा विधुत , सडक, खानेपानी जस्ता आयोजना गरेको , प्रति बस्ती प्रति कृषक समुह , एकिकृत घुम्ती सिविर , एक घर एक धारा एक सौचालय कार्यक्रम , फाईबर ईन्टरनेट जडान गरिएको
समस्याहरु
भैगोलिक विकटता, साझा प्रतिबद्धता कायम, आयोजना स्वामित्व बृद्धि गरि दिगो विकास कायम गर्ने , संस्थागत क्षमता विकास
सुझाव तथा अपेक्षाहरु
समन्वयकारी कार्य भुमिका, योजना प्राथमिकण तथा अन्तर स्थानिय तह समन्वय , स्थलगत अवलोकन तथा अनुगमन , स्थानिय जनप्रतिनिधिहरुलाई समय समयमा विकास , सम्बृधि र नागरिक खुशी सम्बन्धी अभिमुखीकरण बताएको छ ।